Hình ảnh của chùa Diên Hựu - Một Cột
Tác giả: Trần Thị Kim Anh
Chào mừng bạn đến với Ashui.com! Hôm nay, chúng ta sẽ khám phá về chùa Diên Hựu - Một Cột, một di tích lịch sử và tâm linh quan trọng của Thăng Long - Hà Nội. Dù đã được tu bổ và tôn tạo, nhưng nguồn tư liệu về ngôi chùa này chưa được khám phá đầy đủ, dẫn đến những giải thích khởi cưỡng về biểu tượng này.
Với tình yêu của mình đối với lịch sử Thăng Long - Hà Nội, tôi xin mang đến một số ý kiến về nguồn gốc, phong cách kiến trúc và ý nghĩa văn hóa của chùa Diên Hựu - Một Cột. Tôi hy vọng rằng những người có trách nhiệm trong việc trùng tu chùa sẽ lắng nghe và tránh những sai lầm đáng tiếc.
Theo dấu thư tịch cổ
Đầu tiên, chúng ta sẽ xem qua tư liệu cổ nhất về chùa Diên Hựu. Văn bia Đại Việt quốc Lý gia đệ tứ đế Sùng Thiện Diên Linh tháp bi (năm 1121) đời vua Lý Nhân tông, mô tả chi tiết kiến trúc chùa trong lần trùng tu trước đó 16 năm. Chùa được mở rộng ở viên lâm phía tây cấm thành và có các công trình như ao sen Linh Chiểu, cột đá, tòa điện tía, tượng Quan Âm và hành lang vây quanh ao. (Thác bản hiện lưu trữ tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm, ký hiệu 32724 - 32725)
Bài thơ của Thiền sư Huyền Quang (1254 - 1343) cũng đề cập đến chùa Diên Hựu với hai câu thực tế:
Xi vẫn đảo miên phương kính lãnh Tháp quang song trĩ ngọc tiêm hàn
Chùa Một Cột trong quần thể kiến trúc chùa Diên Hựu
Hình ảnh của chùa Diên Hựu - Một Cột
Chùa Diên Hựu - Một Cột là một kiến trúc Phật giáo được xây dựng trong viên lâm phía tây Hoàng thành, thuộc khu vực vườn Bách Thảo và Bảo tàng Hồ Chí Minh hiện nay. Chùa Một Cột được coi là một phần trong quần thể kiến trúc của chùa Diên Hựu. Ban đầu, người ta xây dựng một cột đá lớn trên mặt đất với đỉnh cột là tượng Phật Quan Âm ngồi trên tòa sen. Loại kiến trúc này khá phổ biến trong các Phật tràng và loại kiến trúc này có thể mô phỏng kiến trúc chùa Một Cột ở Hoa Lư.
Chùa Một Cột ở Hoa Lư có kiến trúc theo kiểu chữ "Đinh" với cột kinh, chính điện, nhà tổ, phòng khách, nhà ăn, tháp... Việc mô phỏng kiến trúc này cho thấy sự tôn trọng và liên kết với lịch sử Thăng Long - Hà Nội từ thời Lý - Trần.
Có khả năng chùa Diên Hựu nằm trên huyệt mạch quan trọng của Long thành?
Như các tài liệu đọc thấy trên, chùa Diên Hựu được xây dựng vào năm 1049 để giảm nhẹ sự bất tường và tạ ơn đức Phật. Vị trí của chùa có thể nằm trên một huyệt mạch quan trọng của Long thành, và việc xây dựng chùa và đặt tượng Phật tràng lớn ở đây có thể là để giúp hóa giải và điện an kinh đô. Tên chùa Diên Hựu được đặt để kéo dài sự tốt lành cho kinh đô. Cùng với việc mở rộng chùa vào các thời kỳ sau này, chùa Một Cột trở thành một phần quan trọng trong quần thể kiến trúc chùa Diên Hựu.
Kết luận
Chùa Diên Hựu - Một Cột là một di tích lịch sử và tâm linh không thể thiếu của Thăng Long - Hà Nội. Trùng tu chùa Diên Hựu - Một Cột là vô cùng cấp thiết, nhưng cần thực hiện một cách cẩn thận và thận trọng. Việc trùng tu lớn nên được tham khảo ý kiến của những chuyên gia và sử dụng kinh phí thích đáng để đảm bảo chất lượng công trình. Nếu chưa thể tiến hành trùng tu lớn, chúng ta nên sửa chữa nhỏ và chờ đến khi đủ điều kiện thực hiện. Hãy tránh những sai lầm đã xảy ra ở các di tích khác và bảo tồn văn hóa tinh thần của người Việt Nam.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này trên Ashui.com! Hãy tiếp tục khám phá văn hóa và lịch sử đầy thú vị của Thăng Long - Hà Nội.
