Hà Nội - thủ đô của Việt Nam, với lịch sử lâu đời và văn hóa phong phú, không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh hấp dẫn mà còn là thiên đường ẩm thực với nhiều món ngon độc đáo. Những món ăn truyền thống của Hà Nội không chỉ làm say đắm lòng người bởi hương vị hấp dẫn mà còn mang theo những giá trị văn hóa sâu sắc.
Sâm cầm Hồ Tây - món ăn tiến vua
Ảnh: Sâm cầm hồ Tây được dùng để tiến vua
Sâm cầm là một loại chim nước sống ở các nước lạnh phía Bắc. Mỗi khi đông về, chúng di cư xuống phía Nam. Trên quãng đường di cư, Sâm cầm thường lưu trú lại miền Bắc nước ta trong một thời gian ngắn để bổ sung năng lượng, và hồ Tây là nơi những đàn Sâm cầm tìm đến. Hồ Tây trước đây có nhiều đầm sen, mùa thu hoa sen đã tàn, đài sen kết hạt. Sâm cầm thường tìm ăn hạt sen, nên thịt rất thơm ngon, hơn hẳn chim Sâm cầm ở các vùng khác. Bởi lẽ đó mà hình ảnh chim Sâm cầm đã trở thành một đặc trưng của hồ Tây mỗi độ thu về, và đi vào trong câu ca dao xưa: ”Dưa La, húng Láng, tương Bần; Cá rô đầm Sét, sâm cầm hồ Tây”.
Hình ảnh loài chim nước nhỏ bé này cũng đã đi vào tuyệt phẩm “Hà Nội mùa thu” của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn: “Hồ Tây chiều thu, mặt nước vàng lay bờ xa mời gọi. Màu sương thương nhớ, bầy sâm cầm nhỏ vỗ cánh mặt hồ…”
Cơm mới chim ngói - món ngon ngày càng khó kiếm
Ảnh: Cơm mới chim ngói là món ăn ngon và bổ dưỡng
Chim ngói cũng là một loài chim di cư, hàng năm bay xuống phía Nam để tránh rét. Vào đầu thu, khi những cánh đồng lúa chín vàng ươm cũng là lúc chim ngói về kiếm ăn. Khắp các cánh đồng miền Bắc, đâu cũng có thể bắt gặp chim ngói. Chim ngói ăn với gạo mới là một nét rất riêng của vùng đồng bằng Bắc bộ.
Hà Nội là đất Kẻ Chợ xưa, mọi sản vật của các vùng miền đều được đưa về đây. Mùa thu, chim ngói cùng gạo ngon mới thu hoạch ở các nơi đổ về, phục vụ nhu cầu ẩm thực có tiếng … của người Hà Thành.
Tháng chín mưa rươi - món ngon nức tiếng mỗi độ thu về
Ảnh: Rươi đúc trứng, món ngon của Hà Nội khi thu về
Có lẽ ít có món ăn nào lại có sự ảnh hưởng mãnh liệt của thời tiết như món Rươi. Chả rươi, mắm rươi, ruốc rươi… không phải cứ muốn là xách tiền ra chợ mua về. Con rươi vốn không phải là sản vật sẵn có của Hà Nội.
Con rươi thuộc họ chân đốt, có nhiều ở các tỉnh miền biển như Đông Triều, Kiến An, Hải Phòng, Thái Bình… và cũng chỉ có vào một vài ngày thu ngắn ngủi. Khi đơm được rươi và chuyển về Hà Nội, những gánh bán rươi vội vã toả ra các phố, bởi nếu không nhanh rươi sẽ ôi và chết nhiều, ăn mất ngon. Ngồi trong nhà, nghe thấy tiếng rao một năm chỉ xuất hiện vài lần: “Ai mưa rươi ra mua” mà ra chậm vài bước là gánh hàng rươi có khi đã đi đến cuối phố.
Ốc luộc - món ăn đường phố dân dã và vấn đề văn hóa
Trong tiết xuân lành lạnh liu riu, ở ven đường tại các thành phố, rất dễ dàng gặp cảnh nam thanh nữ tú xúm sít, dùng tay giữ nắm, dùng cây lấy ốc, dùng miệng húp nước lèo, tách vỏ, sỉn mồi từng con ốc nhỏ tới con ốc to. Trong chớp mắt đã có con ốc khái lẻ vào miệng của tôi. Con ốc không có vỏ, đợi lên nấu thành ốc luộc “gai gai”. Bội thực rượt đuổi nước dùng. Nước dùng nồi nước đá, nước dùng sẽ không bị ngấm ốc luộc, vỏ ốc lại cứng ngắc, không bền chín cùng với thịt ốc.
Ảnh: Ốc luộc, món ăn đường phố dân dã và vấn đề văn hóa
Ốc luộc được coi là một món ăn đặc trưng của đời sống đường phố Hà Nội. Không chỉ đơn thuần là món ăn ngon mà nó còn mang đậm tinh thần của văn hóa ẩm thực đường phố. Với hương vị đặc biệt và cách thưởng thức độc đáo, ốc luộc đã trở thành món ăn yêu thích của người dân Hà Nội.
Những món ăn truyền thống của Hà Nội không chỉ đơn thuần là những món ngon, mà còn là một nguồn gốc văn hóa đặc biệt của thành phố. Những hương vị này không chỉ đáp ứng nhu cầu ẩm thực mà còn thể hiện sự độc đáo và sự sáng tạo của người dân Hà Nội từ thời xa xưa. Đến Hà Nội, đừng quên thưởng thức những món ăn thời trần độc đáo này để trải nghiệm văn hóa ẩm thực đặc sắc của thành phố!
