Trung Quốc - một đất nước có lịch sử hơn 5000 năm - không chỉ xây dựng nên một văn hóa ẩm thực vô cùng đa dạng mà còn mang trong mình một sự đặc biệt riêng. Văn hóa ăn uống của người Trung Quốc trở thành một phần không thể thiếu trong nền văn hóa Trung Hoa, toát lên vẻ đẹp độc đáo của Đông Á.
Sự Phong Phú Trong Văn Hóa Ăn Uống
Đất nước Trung Quốc có diện tích rộng lớn, lan dài qua nhiều vĩ độ khác nhau. Bởi vậy, không ngạc nhiên khi cách ăn uống của mỗi miền đất này cũng có sự khác biệt.
-
Miền Nam thường ưa thích gạo và cơm làm thực đơn chính, trong khi Miền Bắc lại thay gạo bằng các sản phẩm sợi bột như mì và bánh bao.
-
Người Trung Hoa phía Bắc thường dùng món canh để khai vị, trong khi người miền Nam lại thường chỉ sử dụng canh vào cuối bữa ăn.
-
Sở thích uống trà của từng vùng cũng có sự khác biệt, từ cách pha trà cho đến lễ nghi uống trà.
Các Trường Phái Ẩm Thực Trung Hoa
Để nói về sự đa dạng trong văn hóa ăn uống của người Trung Quốc, không thể không nhắc đến các trường phái ẩm thực phong phú sau đây:
Quảng Đông
Ẩm thực Quảng Đông là sự kết hợp tinh hoa của nhiều trường phái khác nhau, bao gồm cả ẩm thực phương Tây. Món ăn Quảng Đông có thể chế biến theo 21 cách khác nhau, bao gồm chiên rán, quay, nướng, hầm, xào, hấp, kho, chao hấp bát úp...
Sơn Đông
Sơn Đông có khí hậu nóng ẩm vào mùa hè và khô ráo trong mùa đông. Vì thế, nguyên liệu trong các món ăn Sơn Đông rất phong phú, đặc biệt là các món canh và nội tạng động vật. Món ăn Sơn Đông thường có hương vị đậm đà và mùi hành tỏi đặc trưng.
Tứ Xuyên
Khi nhắc đến Tứ Xuyên, người ta thường liên tưởng đến các món ăn cay nổi tiếng. Với đặc sản ba tiêu, các món ăn Tứ Xuyên có hương vị đặc biệt khó quên. Bên cạnh đó, món ăn Tứ Xuyên cũng đòi hỏi sự kết hợp tinh tế giữa ngọt, mặn, chua, đắng và thơm.
Giang Tô
Trường phái ẩm thực Giang Tô được hợp thành từ đồ ăn của bốn địa phương khác nhau: Hoài Dương, Kim Lăng, Tô Tích và Từ Hải. Các đầu bếp theo trường phái Giang Tô rất chú trọng đến kỹ thuật dùng dao, cách chế biến tinh tế để đảm bảo món ăn luôn tươi mát và thanh đạm. Người Giang Tô không sử dụng xì dầu trong nấu nướng, thay vào đó, họ sử dụng đường và giấm để tạo ra vị chua ngọt đặc trưng. Bên cạnh đó, cách trình bày bắt mắt và tinh tế cũng là một đặc điểm của người Giang Tô.
Một Số Phong Tục Trong Văn Hóa Ăn Uống
Người Trung Quốc rất chú trọng đến việc ăn uống, vì vậy họ có những phong tục độc đáo trên bàn ăn. Chẳng hạn, khi tiếp khách, thực đơn sẽ được chuẩn bị phong phú và đắt đỏ hơn.
Người mời đi ăn thường sẽ là người trả tiền. Việc tranh trả tiền có thể bị xem như một hành động không tôn trọng người mời.
Người Trung Quốc quan tâm đến vị trí ngồi khi dùng bữa. Vị trí gọi là "ghế chủ toạ", tương đương với "người chủ bàn tiệc", thường được dành riêng cho người có địa vị cao nhất, được xác định bằng độ tuổi, địa vị xã hội và nghề nghiệp.
Người lớn tuổi thường ngồi ở vị trí trung tâm của bàn ăn. Người trẻ cần tuân thủ các quy tắc lễ nghĩa thông thường trên bàn ăn, chẳng hạn như mời người lớn ăn trước, tránh phát ra tiếng động khi ăn, gắp ít thức ăn một lần...
Mỳ được coi là biểu tượng của sự trường thọ tại Trung Quốc. Vì vậy, khi thưởng thức món ăn này, bạn nên ăn hết cả sợi mì dài thay vì cắn đứt.
Đũa có vai trò quan trọng trong văn hóa ăn uống và sinh hoạt của người Trung Quốc. Người Trung Quốc dùng đũa từ mì đến cơm, từ thịt đến canh, từ cá đến trứng - tất cả đều bằng đũa.
Những Điều Kỵ Trong Văn Hóa Ăn Uống
Trong văn hóa ăn uống của người Trung Quốc, có những quy tắc cần tuân thủ:
-
Không nên nói "Tôi ăn xong rồi" sau khi dùng bữa. Điều này ngụ ý rằng bạn đã chết và không còn cơ hội để ăn. Thay vào đó, nói "Tôi ăn no rồi."
-
Tránh khua đũa va vào chén trong lúc ăn. Hành động này coi là "không có cơm ăn" và không phù hợp.
-
Đừng để đũa cắm vào bát cơm trên bàn ăn, vì nó gợi nhớ đến hình ảnh tang lễ. Hơn nữa, không nên dùng đũa chỉ trỏ vào người khác hoặc xoay tròn đũa trong không gian.
-
Luôn ăn hết cơm trong chén, không để sót một hạt cơm nào. Người Trung Quốc tin rằng làm như vậy sẽ mang đến may mắn và tôn trọng công sức của người lao động nông dân.
-
Khi ngồi ăn, tránh ợ hơi và hắt xì. Nếu xảy ra tình huống này, hãy xin lỗi để lấy lại sự tôn trọng.
-
Trên bàn ăn, không nên xỉa răng. Nếu cần phải làm vệ sinh răng, hãy sử dụng khăn giấy hoặc che miệng lại bằng tay.
Hy vọng các chia sẻ về văn hóa ăn uống của người Trung Quốc, cách ứng xử trong bữa ăn sẽ giúp bạn làm quen và giao lưu với người dân địa phương một cách dễ dàng.
